Historia Ochoty w obiektywie mieszkańców

HISTORIA OCHOTY W OBIEKTYWIE MIESZKAŃCOW

Warsztaty z fotografii w dzielnicy Ochota

Warsztaty finansowane ze środków dzielnicy Ochota m.st. Warszawy

9 listopada 2024 r.

Ochota to stosunkowo młoda dzielnica Warszawy posiadająca niezwykle barwną, chociaż nie pozbawioną dramatyzmu, historię. Chociaż pierwsze wzmianki o terenach dzisiejszej dzielnicy pojawiły się już w latach 30. XIII wieku i przez całe dzieje były one obecne w historii Warszawy, to Ochota jaką znamy dzisiaj narodziła się w okresie dwudziestolecia międzywojennego. To wtedy powstało jej nowoczesne centrum, którego znakiem szczególnym był, luksusowa architektura wyrażająca dążenia niepodległego Państwa, które chwilę wcześniej odzyskało niepodległość.

Wędrówkę po Ochocie najlepiej rozpocząć od Placu Gabriela Narutowicza, nad którym góruje kościół pw. św. Jakuba. To wybitne dzieło architektury sakralnej, jak w soczewce odbija w sobie historię dzielnicy z jej wzlotami i upadkami. Nad eliptycznym placem góruje jeszcze jeden budynek. Akademik przy pl. Nartowicza to jedna z ikon nowoczesnej okresu II RP i jeden z najbardziej rozpoznawanych budynków dzielnicy. O wojennych losach dzielnicy przypomina zlokalizowany przy ulicy Filtrowej, dom dochodowy Pocztowej Kasy Oszczędności, w którym w 31 lipca 1944 roku podpisano rozkaz do wybuchu Powstania. Zrealizowany w pierzei zabudowy ulicy Filtrowej, dom PKO wyróżnia się swoją niezwykle bogatą dekoracją. Nawet dzisiaj, pozbawiony swojego pierwotnego, mansardowego dachu daje odpocząć oczom. Innym, pełnym wojennej historii i ludzkich tragedii domem na Ochocie jest monumentalna kamienica pomiędzy ulicami Uniwersytecką, Mianowskiego i Wawelską i Pługa. Dom, który przeszedł do historii jako „Reduta Wawelska” przywraca dzisiaj pamięć o historii dzielnicy, a jego podwórze chętnie otwiera swoje podwoje dla zwiedzających. Kamienica stanowi potężne tło dla warszawskiego Pomnika Lotnika i chociaż jest to druga lokalizacja monumentu to zrósł się z dzielnicą i otaczającą go architekturą. Pionierski pomnik poświęcony lotnictwu, który do wojny stał na Placu Unii Lubelskiej, w nowej lokalizacji został ustawiony w roku 1967. W pobliżu pomnika można zobaczyć przedwojenny gmach Kierownictwa Marynarki Wojennej. Obłożony piaskowcem, przedwojenny gmach projektu Rudolfa Świerczyńskiego jest podręcznikowym przydałem polskiego modernizmu lat 30. XX w.

Monumentalny budynek przy ulicy Wawelskiej to przedwojenny gmach Dyrekcji Lasów Państwowych który aktualnie służy Ministerstwu Klimatu i Środowiska. Wchodząc w kameralną przestrzeń ograniczoną gmachem możemy rozkoszować się parkami, które szczególnie jesienią nadają miejscu niepowtarzalnego charakteru. Przed wojną w tym miejscu planowano budowę warszawskiego meczetu jednak problemy natury finansowej odsuwały realizację projektu, a wychucha wojny ostatecznie położył kres tym planom. Skwer Sue Ryder i Zieleniec Wielkopolski są rezerwuarem zieleni i ostoją spokoju. Otoczone niską zabudowa sąsiednich kolonii jawią się jako elementy miast - ogrodów bo i przecież architektura dzielnicy była dalekim echem tych, jakże ciekawych, koncepcji urbanistycznych. Dwie ochockie kolonie mieszkaniowe są kwintesencją przedwojennej jak i dzisiejszej dzielnicy. Kolonia Lubeckiego jest reprezentowana głownie przez kamienice zamykające wewnętrzne podwórza wypełnione zielenią. Sąsiednia Kolonia Staszica, której jedną z głównych arterii stanowi ulica Langiewicza jawi się jako skupisko małych willi i pomniejszonych do skali miejskiego osiedla, dworów i pałaców. Reprezentują one tzw. styl narodowy, będący efektem poszukiwań narodowego, polskiego stylu w architekturze. W okresie przedwojennym przy ulicy mieszkali liczni politycy, w tym prezydent Wojciechowski, artyści i architekci, a także działacze społeczni jak np. Ludwik Krzywicki. Także sąsiednie ulice wypełnia przedwojenna zabudowa. Przed wojną również i tu zamieszkali politycy, wojskowi oraz przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości.

Ochota to dzielnica pełna historii zarówno tych wielkich jak i osobistych - czysto ludzkich. To dzielnica niejednorodna, a przy tym szalenie ciekawa i niebanalna, która zawsze ma coś ciekawego do odkryci, przez co odkrywanie jej nigdy się nie kończy.

Zapraszamy do galerii.